निङ्गलासैनी भगवती मन्दिरको ईतिहास, उत्पत्ति, अनुश्रुतिमूलक कथा र पूजाविधिको परम्परा
निङ्गलासैनी भगवती बैतडीको दशरथचन्द न.पा.को उपल्लो स्वराडकी देवीका विभिन्न स्वरुपहरूमध्ये देहिमाण्डौंकी निङ्गलासैनी माता पनि एक प्रख्यात भगवती हुन् । देहिमाण्डौंमा निङ्गलाको झाङभित्र देवीको फुटलिङ्ग गाथ (शिला) भएको हुनाले यिनलाई निङ्गलासैनी माताका नामले शक्तिपीठको रूपमा पुज्ने गरिएको छ । यहाँ प्रत्येक महिनाको सङ्क्रान्ति, पूर्णिमा, चैतेदशैं (दशमी), भाद्र चर्तुदशी, आश्विन बडादशैं, पुसको औंशी तथा पूर्णिमामा मेला र पूजा हुन्छ । जीतसिंह भण्डारीका अनुसार यहाँ बाहिरी रेखदेख गर्ने कार्य बोहरा र पुजाराले गरेका छन् भने भित्री गाथमा पण्डा (पालिका भट्ट, सुते गाडी भट्ट, बोग्गाई भट्ट र अरल्या भट्ट) ले पुज्ने प्रचलन रहिआएको छ । देवीको डोला (सिंहासन) पण्डा र भण्डारीहरूले भण्डार घरमा लगिराख्ने र ल्याउने परम्परा अहिलेसम्म यथावत् छ । यस्तै अन्य थरी धामी, रावत, थलाल, आदिहरूले पनि मन्दिरमा आ-आफ्नो कार्य यथावत् गरिराखेका छन् । निङ्गलासैनी भगवतीको काला खामका मुखिया बोहरा हुन् (सम्पादन)। "भागेश्वर देउता र नौ बैनी भगवती" भनी ढोलगें ठाडा खेलमा यी निङ्गलासैनीलाई भागेश्वर देउताकी सबैभन्दा जेठी बहिनी ...
Comments
Post a Comment